روبات‌ها چگونه کار می‌کنند؟

قسمت اول 

کلمه روبات از یک واژه زبان چک به نام  «Roboa» مشتق شده و به معنی کارگران اجباری است و همین معنی، تا حدودی وظایف و نحوه عملکرد روبات‌ها را در دنیای واقعی نشان می‌دهد. اکثر روبات‌ها در دنیای واقعی به منظور انجام دادن کارهای سخت یا خطرناک یا نیازمند دقت زیاد مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از طراحی آن‌ها انجام مأموریت‌هایی است که بشر یا قادر به انجام آن‌ها نیست یا عامل خستگی و پایین آمدن دقت بشر در انجام کارهای یکنواخت، تأثیر زیادی در عملکرد او در اجرای آن کارها دارد.

روبات‌ها چگونه کار می‌کنند؟

ساختار بدن انسان به صورت کلی به پنج جزء اصلی تقسیم می‌شود:

1- سازه یا اسکلت بندی بدن انسان

2- سیستم عضلانی که وظیفه حرکت دادن سازه بدن انسان را برعهده دارد.

3- سیستم حسگرهای موجود در بدن که اطلاعاتی را در مورد بدن و محیط اطراف دریافت می‌کند.

4- منبع انرژی که عضلات و سنسورها را حرکت می‌دهد.

5- سیستم مغز که اطلاعات گرفته شده از حسگرها را پردازش می‌کند و دستورات لازم را به عضلات و سیستم های حرکتی می‌دهد.

البته علاوه بر موارد ذکر شده، ما دارای هوش و اخلاق نیز هستیم و موارد نامبرده فقط سیستم‌های فیزیکی قابل لمس بدن انسان را شامل می‌شود.

یک روبات از تعداد زیادی اجزا، مانند موارد نامبرده تشکیل شده است. یک روبات معمولی دارای یک سازه فیزیکی، یک موتور، یک سیستم حسگر، یک منبع تغذیه و یک مغز کامپیوتری است که تمامی این المان ها را کنترل می‌کند.

به طور کلی روبات‌ها، ماشین‌هایی هستند که می‌توانند رفتار انسان و حیوان را تا حد زیادی مانند آن‌ها انجام دهند.

در این مقاله به بررسی مفاهیم اولیه علم روباتیک می‌پردازیم و نحوه عملکرد روبات‌های مختلف را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

آقای Yoseph Engelberger، یکی از افراد با سابقه در زمینه روباتیک صنعتی، می‌گوید: «من نمی توانم یک روبات را تعریف کنم، اما موقعی که یکی از روبات‌ها را می‌بینم، می توانم واژه قابل تعریفی برای آن داشته باشم.» هر یک از ما تعریف متفاوتی از روبات در ذهنمان نقش بسته است. هر یک از روبات‌ها وظایف و عملکرد متفاوتی دارند. ممکن است با تعدادی از روبات‌های معروف آشنا باشید که در زیر توضیحات کلی راجع به آن ها آورده شده است:

- R2D2 و C-3PO: در فیلم جنگ ستارگان که هوشمند، سخنگو و دارای شخصیت نیز بودند.

- AIBO: محصول شرکت سونی یک روبات سگ نما است که می‌توانست از طریق تبادل اطلاعات با انسان، بیاموزد. 

 

- Dekster: روبات انسان‌نمای جدید شده‌اند که می‌تواند از طریق آزمون و خطا به مرور راه ‏رفتن و در نهایت دویدن را فرا بگیرد.

- روبات‌های صنعتی که روبات‌های خودکار هستند و در خطوط مونتاژ صنایع مختلف به کار گرفته می شوند.

- Data: روبات‌های انسان نما در فیلم Star Trek

- Battle Bot: سربازان و جنگنده های کنترل شونده توسط انسان از راه دور.

- اتومبیل هایی که در سطح کره مریخ حرکت می‌کنند.

- Minds storms: که کیت های آموزش روباتیک می باشند.

اکثر سازندگان روبات‌ها تعریف دقیق‌تری از روبات ارائه می‌دهند. آنها به سیستمی روبات می‌گویند که دارای مغز برنامه پذیر باشد و موجب حرکت بدنه روبات شود.

 با این تعریف روبات‌ها از ماشین های متحرکی که ما می‌شناسیم،(مانند اتومبیل ها که کنترل اکثر اجزای آنها توسط قطعات مکانیکی است) متفاوتند. اکثر روبات‌ها دارای اجزا و قسمت های اساسی هستند و اغلب یک بدنه متحرک دارند، تعدادی از آن‌ها با چرخ‌های متصل به بدنه حرکت می‌کنند، برخی از آن‌ها روی زمین می‌خزند، دسته‌ای حول محورهای ثابتی دوران می‌کنند و فقط قسمت‌هایی از بدنه آن‌ها حرکت می‌کند. بعضی برای عبور از موانع سخت طراحی شده اند و دارای بدنه انعطاف پذیر برای تطبیق با شرایط محیطی هستند. این المان ها و بازوهای مکانیکی دوار یا ثابت توسط اتصالاتی با  مختلف به یکدیگر متصلند. تعدادی از روبات‌ها از موتورهای الکتریکی شامل موتورهای DC و موتورهای Step یا موتورهای سرو (servo) و... استفاده می‌کنند، تعدادی از solenoid (سیم پیچ های استوانه ای) و تعدادی دیگر نیز از سیستم های  هیدرولیکی یا نیوماتیکی برای به حرکت درآوردن اجزای خود استفاده می‌کنند. در سولونویدها با استفاده از میدان مغناطیسی ناشی از عبور جریان الکتریکی از داخل یک سیم پیچ می توان میله هایی را در درون آن‌ها وادار به حرکت خطی کرد و این حرکت خطی مانند انقباض یا انسباط عضلانی بدن انسان، باعث حرکت المان های صلب دیگر یا چرخش آن ها می‌شود.  

 

در سیستم‌های هیدرولیکی یک پمپ مورد نیاز است تا مایع (که معمولاً روغن های مخصوص است) را با فشار زیاد وارد مدار هیدرولیکی کند. در سیستم های نیوماتیکی که با هوای فشرده کار می‌کنند نیز یک کمپرسور هوا یا یک مخزن نگهدارنده هوا فشار بالا مورد نیاز است. این وسایل مانند یک باتری در مدارهای الکتریکی عمل می‌کنند و در واقع یک منبع انرژی برای به حرکت در آوردن عمل کننده‌ها هستند. تقریباً همه عمل کننده‌ها به یک منبع الکتریکی احتیاج دارند؛ حتی عمل کننده‌های هیدرولیکی و نیوماتیکی نیز توسط شیرهای الکتریکی شروع به حرکت می‌کنند. این شیرها مسیر عبور جریان‌های پرفشارهوا یا روغن را در مدارها تعیین می‌کنند و با قطع یا وصل شدن، روغن یا هوا را با فشار بالا درون به سیلندر و پیستون هدایت می‌کنند. مثلاً برای حرکت دادن یک پای هیدرولیکی، شیر الکتریکی مسیر روغن را برای سیلندر پیستون مورد نظر باز می‌کند و با این عمل پیشتون در اثر فشار اعمالی از یک طرف در سیلندر به حرکت در می‌آید و دقیقاً مانند انقباض یا انبساط  عضلانی عمل می‌کند. بعضی از مکانیزهای سیلندر و پیستون یک طرفه هستند و برگشت آن‌ها به حالت اولیه توسط یک فنر در داخل سیلندر انجام می‌گیرد. بعضی دیگر دو طرفه هستند. یعنی فشار روغن یا هوا از هر دو طرف پیستون می‌تواند وارد محفظه سیلندر شود و با اعمال فشار بیشتر به یک طرف باعث حرکت پیستون در آن جهت شود. این سیلندر و پیستون‌های هیدرولیکی یا نیوماتیکی انواع مختلفی دارند. بعضی از آن ها از فشار سیال برای حرکت دورانی محور اصلی خود استفاده می‌کنند، بعضی هم حرکت‌های خطی در چند جهت را ایجاد می‌کنند.

رایانه روبات‌ها در حقیقت مغز آن‌ها محسوب می‌شوند. در واقع وظیفه آن‌ها پردازش داده‌های ورودی از حسگرهای مختلف و محیط اطراف، تصمیم گیری نهایی، کنترل روبات و پردازش مجدد بازخوردها است.

اکثر روبات‌ها قابلیت برنامه پذیری مجدد را دارند و این به منظور عوض کردن رفتار روبات در محیط‌های جدید یا دستیابی به نقاط حرکت جدید یا اهداف دیگر است. در حقیقت با این برنامه جدید، روبات‌ها زمان قطع وصل‌شدن موتورها یا عمل کننده‌های مختلف یا پردازش داده ها را تغییر می دهند.

همه روبات‌ها دارای حسگر نیستند و بعضی نیز توانایی کمی در بینایی، شنوایی، بویایی و چشایی دارند، اما تقریباً همه آن ها دارای حسگرهایی برای نشان دادن وضعیت و موقعیت آن ها در دو یا سه بعد هستند. 

 

 این سیستم مکان‌یابی یا Localization یکی از مرسوم ترین سیستم‌های مورد استفاده در روبات‌های متحرک یا Mobile robots است. یکی از ساده ترین تجهیزات سیستم  مکان‌یابی، شمارنده‌های حرکت دورانی یا encoderها هستند. این تجهیزات در حالت ساده از یک LED در یک طرف چرخ شیار دار یا صفحه‌ی مدرج و یک حسگر نوری در طرف دیگر تشکیل شده است و پرتو نوری با عبور از شیارهای دیسک دوار با برخورد خطوط مدرج روی صفحه دوار سیگنال‌هایی را به حسگر نوری طرف دیگر ارسال می‌کند و با این پدیده می‌توان به حرکت چرخشی دست یافت. از این خاصیت در بعضی از ماوس‌های رایانه ها نیز استفاده می‌شود. تعدادی از این encoderها با میدان‌های مغناطیسی کار می‌کنند. مثلاً درMR-encoderها یک دیسک دوار که روی آن چند جفت قطب مغناطیسی شمال (N) و جنوب (S) وجود دارد، با دوران توسط محور چرخ یا موتور یا هر عمل کننده دوار دیگر، یک موج سینوسی از ولتاژ را در حسگرهای MR روبه روی خود ایجاد می‌کنند. در حسگرهای وضعیت (Hall) از این پدیده استفاده می‌کنند که محور موتور دارای یک خاصیت مغناطیسی دائمی می شود. با دوران و تغییر شار مغناطیسی می توان این تغییرات را با حسگرهای وضعیت ثبت کرد، اما در این نوع شمارنده ها  نمی توان به دقت بالایی دست پیدا کرد. 

 

یکی از مرسومترین روبات‌های مورد استفاده در خط تولید صنایع، بازوهای روباتیکی هستند. یک نوع معمولی این بازها دارای هفت قسمت اصلی فلزی یا کامپوزیتی هستند که با شش اتصال به هم وصل شده اند. رایانه اصلی، حرکت روبات را در صفحه و در فضا مورد بررسی قرار می دهد و با توجه به بازخوردهای دریافتی از حسگرهای تعیین موقعیت، فشار یا ... و برنامه داده شده به آن، فرمان های لازم را به Step motor های موجود در هر اتصال می‌دهد.

البته در بعضی از بازوهای بزرگ‌تر که باید قابلیت حمل بار بیشتری را داشته باشند، از سیستم های محرک هیدرولیکی یا نیوماتیکی نیز استفاده می‌شود. Step motorها برخلاف موتورهای DC معمولی می توانند در زاویه های جزئی معین شده کوچک نیز حرکت کنند. بنابراین دقت آن ها بیشتر از موتورهای DC  معمولی است، اما سرعت آن ها پایین تر است. با این حال این دقت بالا به رایانه‌ها این توانایی را می‌دهد که بازوها را با دقت بالایی حرکت دهند و به صورت مرتب یک عمل تکراری را انجام دهند.

بعضی از روبات‌ها قابلیت یادگیری و ذخیره سازی اطلاعات مربوط به مسیر حرکت و توالی حرکات را دارند و با یک بار انجام دادن عمل مورد نظر توسط یک اپراتور با یک دستگاه کنترل، روبات تمامی موارد ذکر شده در بالا رادر حافظه خود ذخیره می‌کند. یا به عبارتی، عمل یادگیری را انجام می‌دهد. سپس این عمل را بارها با دقت زیاد انجام می‌دهد. مثلاً از این روبات‌ها می توان در صنایع بسته بندی مواد غذایی یا خط مونتاژ استفاده کرد.

 یکی از موارد استفاده زیاد از روبات‌های صنعتی استفاده از آن‌ها در خطوط مونتاژ رایانه ها و بوردهای الکترونیکی است که با دقت بسیار بالا و اعمال نیروی مجاز، قطعات کوچک رادر جای خود قرار می دند و سپس آن‌ها را به بورد متصل می‌کنند.

منبع: ماهنامه شبکه

پنجاه روبات به یادماندنی

قسمت اول 

پنجاه روبات به یادماندنی به انتخاب مجله وایرد

آن‌ها اعماق دریاها و سیاره‌های دوردست را جست و جو می‌کنند، جان انسان‌ها را در اتاق عمل و میدان‌های جنگ نجات می‌دهند، شکل کارخانه ها و صنعت فیلم سازی را دگرگون کرده اند و...! از Qrio گرفته تا Terminator، اینجا روبات‌های محبوب ما وجود دارند؛ حداقل تا این لحظه!

البته در نظر داشته باشید که در این انتخاب به روبات‌های واقعی بسنده نشده بلکه روبات‌های تخیلی و فراموش نشدنی نیز مد نظر قرار گرفته اند.

50- ROBONAUT

تمام روبات مشغول جست و جو در میان سنگ‌های فضایی نیستند. این روبات انسان‌نما روزی همراه انسان در ایستگاه‌های فضایی خواهد بود. Robunaut هم اندازه یک انسان در لباس فضانوردی است. بنابراین می‌تواند کارهای معمول یک فضانورد را انجام دهد؛ مفاصل دست آن، چنان طراحی شده است که بهتر از فضانوردی که دستکش در دست دارد، عمل می‌کند. حقیقت این است که یان روبات بسیار شبیه Boba fet کاراکتر فیلم افسانه ای جنگ ستارگان است؛ یک تشابه!

49- لئوناردو، دوست داشتنی وحشتناک

آیا او دوست داشتنی نیست؟ یا شاید وحشتناک و غیرعادی؟ Cynthia Breazeal از دانشگاه MIT به خاطر ساخت روبات‌هایی که انسان‌ها، واکنش‌های عاطفی نسبت به آن‌ها نشان داده‌اند، شهرت دارد. Leonardo جدیدترین دستاورد او در سال 2002 با کمک متخصصان ساخت غول‌های سینمایی در استودیوی Stan Winston تولید شد. فعالیت این گروه شامل ساخت ترمیناتور، بیگانگان در فیلم داستانی Aliens و دایناسورهای فیلم پارک ژوراسیک است.

لئوناردو می‌تواند اشیا را با دست بگیرد، حالت چهره خود را تغییر دهد، و سر و دست خود را تکان دهد؛ مانند آنچه انسان ها در تأیید حرف با تکان دادن سر نشان می‌دهند. او حتی قادر به انجام کارهای ساده ای نظیر روشن و خاموش کردن چراغ، با روش آزمون و خطا است. 

48- KITT

اتومبیل پرقدرت و شیرین زبان برنامه Knight Rider که اوایل دهه 1980از تلویزیون پخش می‌شد، چنان دوست داشتنی بود که حضور David Hassel Hoff بازیگر و خواننده مشهور این برنامه را کمرنگ کرده بود. موفقیت این Tran – Am (یک نوع پونتیاک) طلیعه ای بود برای پیدایش نسل فیلم‌هایی با شخصیت ماشین‌های قهرمان نظیر گرگ آسمان (Airwolf) و Stealth. 

 

47- Hal 9000

بعضی از کارها به قدری مهمند که انجام آن را فقط باید به انسان واگذار کرد. اگر شک دارید، از Hal 9000 روبات فیلم A Space Odyssey 2001 سؤال کنید! این فیلم محصول 1968 نهایت بینش، دانش، و به وضوح نهایت خباثت شیطانی هوش مصنوعی را برای دنیا به نمایش درآورد. این فیلم معرف استانداردهایی برای ماشین‌هایی بود که می‌توانند مانند ما فکر کنند و عمل نمایند و چنان قوی هستند که امکان کنترل آن‌ها وجود ندارد.

46- ROOMBA Discovery

او اولین روبات مکنده نبود، بلکه اولین مکنده‌ای بود که نمی‌ترکید! در سال 2005، پیدایش نسل دوم روبات‌های مکنده مؤسسه iRobat نشان داد که چگونه روبات‌ها می توانند در مصارف خانگی به کار گرفته شوند. برای پاک کردن زمین فقط کافی است آن را روشن کنید. فقط سعی نکنید به فک متحرک این روبات نزدیک شوید.

45- Nintendo R.O.B

در اواسط دهه 1980یک پی‌سی موفقیت بزرگی را در بازار بازی‌های کامپیوتری به دست آورد. آیا این چیزی بود که صنعت بازی‌های کامپیوتری آرزوی آن را داشت؟

در سال 1985 نینتندو Robotic Operating Buddy (یک روبات 24 سانتی متری) را به همراه سیستم سرگرمی نینتندو وارد بازار کرد. R.O.B  قابلیت‌های زیادی نداشت، اما وجودش باعث شد سیستم‌های نینتندو با استقبال شدید عموم مواجه شود. 

 

44- Slug BOT

با یک روبات شکارچی واقعی آشنا شوید. این روبات در سال 2001 در دانشگاه West England ساخته شد. SlugBOT  با استفاده از سنسورهای بینایی و بازوهایی که قابلیت حرکت داشتند، حلزون‌ها را پیدا می‌کرد، آن ها را می‌گرفت و به داخل محفظه سربسته ای می‌انداخت. ایده این بود که روزی این حلزون‌ها در محفظه سربسته بدن روبات تجزیه خواهد شد و روبات از گاز متصاعد شده از این تجزیه برای تغذیه سلول های سوختی خود استفاده خواهد کرد. 

 

43- Attack Bot

Tom Selleck  بالاترین قسمت آگهی‌های سینمایی را برای بازی در فیلم Run Away به خود اختصاص داده بود، اما ستاره های واقعی این فیلم دلهره آور سال 1984، عنکبوت‌های مهاجم بودند. بسیار خوب، سلاح‌های آن ها فناوری پایینی داشتند (آن ها روی مردم اسید می پاشیدند)، اما این روبات‌های حشره نما، به وجود آمدن Genghis (شماره 14) و جانورهای مشابهی را خبر می دادند که بعدها آن ها را در فیلم هایی مانند ماتریکس و گزارش اقلیت اثر استیون اسپیلبرگ دیدیم.

42- عروسک لی لی پوتی

روبات‌های عروسکی پیش از روبات‌های واقعی وجود داشتند. در بین اولین سری از این گونه روبات‌ها که در دهه 1930 ساخته شدند، Liliput بود که تنها می‌توانست راه برود. این روبات قابلیت‌های زیادی نداشت. حرکت پاها به چرخش دست‌هایش نیز منجر می‌شد، اما در اواخر دهه 1940  این بچه های موذی از جنس قلع که از ژاپن به ایالات متحده فرستاده شدند، جایگاه خاصی در تاریخ صنعت اسباب بازی به همراه خرس‌های Teddy  و ماشین‌های جنگی به دست آوردند.

41- S-Bots  

S-Botها یکی از پروژه‌های رو به توسعه  EUFuture and Emerging Technologies هستند. این ماشین های کوچک موتوردار، زمانی که با هم کار می‌کنند توانایی‌های خود را نشان می‌دهند. هر S-Bot کاملاً مستقل عمل می‌کند، اما اگر یک دسته از آن ها را دور هم جمع کنیم، زنجیری تشکیل می‌دهند که توسط آن ها می‌توان بارهای سنگین و قطعات سنگین پل ها را جابه جا کرد. 

 

42- الکترو و سگش

Joseph Barnett، مهندس مؤسسه تحقیقاتی Westing House، در سال 1939 در نمایشگاه WorldFair (نمایشگاه بین المللی، محصولات، صنعتی، علمی، تکنولوژی و هنری) با ساخت یک انسان فلزی هفت فوتی توانست همه نگاه ها را به خود معطوف سازد. این روبات که با کابل کنترل می‌شد، می‌توانست راه برود، 77 کلمه را بیان کند و حتی سیگار بکشد؛ (چه خوش رفتار و مؤدب!). یک سال بعد Barnnet به این روبات انسان‌نما یک سگ روباتیک اهدا کرد که به نظر می‌آمد که این سگ به دستور Elektro پارس می‌کند و می‌نشیند.

43- MOBOTS

اگر روزی روبات و جستجوگر مریخ با هم ازدواج کنند، بچه آن‌ها چه شکلی خواهد شد؟ شاید چیزی شبیه Mobot. در سال 1960 مؤسسه Hughes Aircraft، این ماشین صنعتی را برای استفاده در سایت‌هایی که با مواد خطرناک سرکار دارند تولید کرد؛ یک انسان توسط سیستم کنترل از راه دور بازوهای متحرک این روبات را هدایت می کرد. افسوس که تولید Mobot مانند Spurce Goose از نظر مالی به صرفه نبود.

38- AIBO، سگ سونی

AIBO که در سال 1999 به بازار معرفی شد. یکی از پیچیده‌ترین اسباب بازی‌های موجود در بازار است و می‌تواند منبع تغذیه خود را پیدا کند، صورت صاحب خود را شناسایی نماید و به دستوراتی که از طریق صورت دریافت می‌کند، پاسخ دهد. 

 

37- RB5x

این روبات در سال 1985 با موفقیت چشمگیری در بازار روبه رو شد. این روبات خانگی که برای اولین بار به صورت انبوه روانه بازار گردید، هنوز در مغازه ها به فروش می‌رسد. RB5x را می توان چنان برنامه ریزی کرد که بتواند صحبت کند، در طول یک اتاق حرکت کند و کارهای ساده ای نظیر گرفتن اشیای کوچک و حمل آن ها را انجام دهد. این روبات به این دلیل مشهور شد که جایزه یک مسابقه تلویزیونی به نام Starcade  در دهه 1980 بود.

36- Packbots

یکی دیگر از تولیدات پدید آورنده Roomba، Pacbot است. یک روبات قوی و ویرانگر که کاربردهای نظامی دارد. این روبات که بر دوش سرباز حمل می‌شود، برای ارزیابی محل یا منفجر شدن، به داخل خانه یا زیر یک ماشین پرتاب می‌شود. 

منبع: ماهنامه شبکه

پروفسور لطفی‌زاده، مبدع نظریه منطق فازی

اشاره:

پرفسور لطفی زاده در سال 1300 هجری شمسی در شهر باکو، دیده به جهان گشود. مادرش یک پزشک آذری و پدرش یک روزنامه‌نگار ایرانی بود. سال‌های کودکی را در زادگاه خود گذراند. اما در ده سالگی، هنگامی که استالین، فرمان عمومی کردن زمین‌های کشاورزی در سراسر اتحاد جماهیر شوروی سابق را صادر کرد، وضع زندگی خانوادگی آنان رو به وخامت گذاشت. به ناچار، به همراه خانواده به سرزمین پدری، ایران، مهاجرت کرد و در تهران به تحصیل زبان انگلیسی و دیگر معلومات ابتدایی پرداخت. لطفی‌زاده سپس وارد دبیرستان البرز تهران شد و تحصیلات متوسطه را با موفقیت به پایان رساند.

در 1321 و درحالی که بیست و یک سالگی را پشت سر می‌گذاشت، با درجه لیسانس در رشته مهندسی برق از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. مقارن با جنگ جهانی دوم جلای وطن کرد و به قصد ادامه تحصیل رهسپار ایالا‌ت متحده شد. در آنجا ابتدا وارد انیستیتو تکنولوژی ماساچوست ‌(MIT) شد و مدرک فوق لیسانس گرفت. سپس در سال 1328 شمسی توانست تحصیلات دوره دکترا را در دانشگاه کلمبیای نیویورک با موفقیت به پایان برساند و در همانجا به تدریس تئوری سیستم‌ها در مهندسی مشغول شد.  

 

از سال 1338 به تدریس در دپارتمان مهندسی برق دانشگاه برکلی پرداخت و چهار سال بعد صاحب کرسی استادی در آن دانشگاه شد. از آن زمان به بعد، لطفی زاده به تدریس و پژوهش‌های خود در زمینه مهندسی کامپیوتر، برق، کنترل و سیستم‌ها پرداخته است. در 1965 میلادی، یعنی دوسال پس از کسب کرسی استادی در دانشکده مهندسی برق، نظریه درخشان و بحث‌برانگیز <مجموعه‌های فازی> را در قالب یک مقاله علمی ارائه نمود. این مقاله نه تنها زندگی علمی و پژوهشی او را دگرگون کرد، دنیا را نیز تکان داد.

لطفی زاده مردی ساده، فروتن و بی‌تکلف است. با این‌که تمام وقت او صرف فعالیت‌هایی می‌شود که با پیشبرد علم و مهندسی ارتباط دارند، وضعیت شغلی بسیار خوبی دارد. او در سال 1991، یعنی زمانی که به هفتاد سالگی رسید رسما بازنشسته شد ولی عجیب نیست که فهرست فعالیت‌های مرد خلاق، باهوش و فعالی همچون او، پس از بازنشستگی، حتی شلوغ‌تر و متراکم‌تر از قبل باشد.

اکنون که 85 سال دارد نیز، اگر در کالیفرنیا باشد، هر روز به دانشگاه می‌رود. اما بسیاری از روزهای او صرف حضور در کنفرانس‌ها و همایش‌هایی می‌شود که اغلب در شهرهای دیگر یا خارج از ایالا‌ت متحده برپا می‌شوند. هربار که به خارج می‌رود، شبانه سفر می‌کند تا وقت خود را در هتل‌ها و فرودگاه‌ها تلف نکند؛ زیرا برنامه کاری روزانه او بسیار فشرده است. لطفی‌زاده در وادی دانش، یک عاشق است. تاکنون دانشگاه‌های متعددی در سراسر دنیا لطفی زاده را برای دریافت دکترای افتخاری و مدال افتخار دعوت‌کرده‌اند. او در فاصله سال‌های 1986 تا 2001 میلادی چهارده دکترای افتخاری از دانشگاه‌های فرانسه، آلمان، ایالا‌ت متحده، کانادا، اسپانیا، آذربایجان، چک و لهستان دریافت کرده است. پرفسور لطفی زاده در طول زندگی پربار خود موفق به کسب ده مدال و نشان افتخار از مؤسسات علمی جهان، به ویژه انجمن بین‌المللی مهندسان برق و الکترونیک، IEEE شده است و نزدیک به پانزده جایزه بین‌المللی دیگر را به پاسداشت تلاش‌های بی‌وقفه خود در این عرصه از آن خود نموده است.

تاکنون بیش از پانزده هزار مقاله علمی معتبر در زمینه منطق فازی منتشر شده است، بیش از هزار اختراع مربوط به سیستم‌های فازی در ژاپن، و سایر نقاط جهان به ثبت رسیده است. تنها در ژاپن، جایی که پژوهشگران زیادی به این رشته علاقه دارند و واژه فازی را گاهی با لهجه ژاپنی، <فاجی> می‌خوانند، بیش از دو هزار دانشمند فقط روی منطق فازی و سیستم‌های مبتنی بر آن کار می‌کنند.

لطفی که لطفی‌زاده در حق علوم مهندسی کرد، براستی ستودنی است. نظریه او اکنون دیگر محدود به ریاضیات و مهندسی نمانده و بسیاری از اندیشه‌ها و تفکرات فازی را که از صدها سال پیش در ذهن بشر مطرح بوده، دوباره در ابعادی جهانی برای انسان معاصر مطرح کرده است.

این روزها علم هوش‌مصنوعی مدرن از نظریه فازی بهره فراوانی می‌برد. اندیشه متعالی او قفلی را که سال‌ها بر چارچوب علوم بشر باقی مانده بود، شکست و دریچه‌ای شد به سوی جهان پیچیده و ناشناخته‌ای که انسان معاصر هنوز در تکاپوی شناختنش است.

منبع: ماهنامه شبکه