پرتال شخصی میلاد مکرم - مرجع جامع مقالات علمی و گوناگون
برجسته ترین و جامع ترین مقالات علمی و گوناگون ایران و جهانپرتال شخصی میلاد مکرم - مرجع جامع مقالات علمی و گوناگون
برجسته ترین و جامع ترین مقالات علمی و گوناگون ایران و جهانبه محبت ، نیازمندیم
در قسمت قبل گفتیم که روح انسان هم، مثل جسم او نیاز به تغذیه و استراحت دارد و مثل بدن، روح را هم باید از خطرات و آلودگی‌ها حفظ کرد. گفتیم که روح و روان انسان، با ایمان واقعی و آگاهانه و مطالعات سودمند و کسب علم و معرفت و دانش، تغذیه می‌شود. حضرت علی (ع) در این مورد فرموده‌اند: «روح و جانتان را با مطالب عملی جدید ، تکمیل کنید چون همانطور که بدن‌ها به خوراک احتیاج دارند ، روح و روان هم به خوراک احتیاج دارد.»
ما انسان‌ها نیازمندیم محبت کنیم و مورد محبت قرار بگیریم. بنابراین باید مراودات و تعاملات و همکاری‌هایمان با همدیگر را طوری شکل دهیم که توأم با صفا و صمیمیت و مهربانی باشد.
خوشبختانه به خاطر رشد فکری جامعه ، اکثر مردم نسبت به این موارد آگاهی دارند. ولی آنچه غالباً مورد غفلت واقع می‌شود این است که ما انسان‌ها نیازمندیم محبت کنیم و مورد محبت قرار بگیریم. بنابراین باید مراودات و تعاملات و همکاری‌هایمان با همدیگر را طوری شکل دهیم که توأم با صفا و صمیمیت و مهربانی باشد. این همان چیزی است که نسل جدید ، به خصوص در جوامع شهری به آن نیازمند است. محبت کردن به دیگران، سرزدن به آنها، جویای احوال بستگان و همسایگان و دوستان و برادران شدن و برقراری روابط توأم با مهربانی و صمیمیت و رعایت حقوق آنها، از سنت‌های حسنه و سفارش شده‌ای است که به تدریج در حال بی‌فروغ شدن و فراموشی است. باید گفت متاسفانه رواج این وضع باعث می‌شود زندگی‌ها سخت‌تر و سردتر و توأم با گرفتاری و ناراحتی بیشتر شود.
بدیهی است مصادیق لطف و رحمت الهی می تواند افزایش برکت درزمان، اصلاح امور و بر طرف شدن گرفتاری‌های زندگی باشد.
متاسفانه شاید برخی از کودکان و نوجوانان و احیاناً بعضی از جوانان مخصوصاً در تهران به یاد نداشته باشند که تا همین چند سال پیش مهمانی رفتن و دعوت مهمان به منزل و شب نشینی و دید و بازدید و عیادت از بیماران آشنا، جزو امور جدایی ناپذیر زندگی بود. گردش‌های کوتاه مدت یک یا دو روزه چند خانواده در کنار هم و رفتن به نقاط خوش آب و هوا و سرزدن‌های گاه و بیگاه اقوام و دوستان به یکدیگر، تا همین چند وقت پیش رواج فراوان داشت.
قبلاً گفتیم که روح و ذهن انسان، مثل جسم او علاوه بر نیاز به تغذیه، نیاز به استراحت و فراغت هم دارد. همین مهمانی‌های کوچک و بزرگ و گردش‌ها و تفریحات دست جمعی- به شرط آنکه گناه آلود یا مقدمه‌ای برای گناه نباشد- باعث استراحت روح و ذهن و روان آدمی خواهد شد. حضرت امام علی(ع) در باره این موضوع فرموده‌اند: «شادی و تفریح، وسیله انبساط و نشاط روح و ذهن آدمی است». کارهای تفریحی، ارزش اقتصادی ندارند ولی روی فعالیت‌های اقتصادی و وظایف اجتماعی اثر بسیار مفید و کارآمدی دارند و آدمی برای کار و تلاش آماده می‌شود.
امام صادق (ع) فرمودند: «خوبست انسان عاقل بخشی از اوقاتش را برای ملاقات با اقوام و دوستان با ایمان و سلیم النفس اختصاص دهد و بخش دیگری از اوقاتش را به تفریحات سالمی که حرام خدا در آن نباشد اختصاص دهد، انجام این برنامه‌ها، در انجام کارهای روزانه به انسان کمک می‌کند» .
احتمالاً شما هم این امر را تجربه کرده‌اید که بعد از هر مهمانی یا مسافرت و تفریح ، احساس خوب و مطبوع توأم با آرامشی به انسان دست می‌دهد و با روحیه بهتر آماده انجام کارهای روزمره‌اش می‌شود. علاوه بر این، رفت و آمد با اقوام و ایجاد مراودات صمیمانه و دوستانه با آنها فواید و اثرات گرانبار دیگر هم دارد. به عنوان مثال، همین روابط با اقوام و بستگان باعث می شود بین کودکان و نوجوانان و جوانان فامیل رفاقت و دوستی ایجاد شود و این گروه‌های سنی از رفاقت غریبه‌ها بی‌نیاز شوند و تحت تاثیر رفاقت‌ها ی مخرب و زیان آور و خارج از نظارت خانواده‌ها قرار نگیرند و بچه‌های هر خانواده، هماهنگ با فرهنگ و آداب و رسوم آن خانواده، تربیت شوند که همین امر بسیاری از تنش‌های بین والدین و فرزندان را کاهش می دهد. یکی دیگر از فواید ارتباطات خانوادگی با اقوام اینست که در همین رفت و آمدها و هم‌نشینی‌ها، افراد با هم درد دل می‌کنند و از مشکلات و گرفتاری‌هایشان حرف می‌زنند و به اصطلاح غم و غصه‌هایشان را سبک می‌کنند و از تجربیات هم بهر‌ه‌مند می‌شوند.
شاید جالب باشد بدانید در بسیاری از همین مهمانی‌ها و شب‌نشینی‌ها و گردش‌های چند خانواده در نقاط خوش آب و هوا، ماجراهای جذاب و جالبی اتفاق می‌افتاد که تبدیل به خاطرات خوب و شیرین می‌شد که در ذهنشان به یادگار می‌ماند. به دلیل همین خاطرات خوب و زیباست که قدیمی‌ترها هر وقت فرصتی دست بدهد با حسرت و اندوه از آن دوران یاد می‌کنند.
تبیان - احسان رادمند
ارتقای سواد تغذیه ای جامعه
در گذشته ای نه چندان دور، نگاه به علم تغذیه نگاهی حاشیه ای بود، اما امروز به خوبی می دانیم که برای حفظ و ارتقای سلامت بدن، پیشگیری از بیماری ها و موفقیت در درمان و بازتوانی آنها، به شدت به این علم محتاجیم.
بی توجهی به تغذیه می تواند پیامدهای جبران ناپذیری برای جامعه به بار آورد و ارتقای سطح سواد تغذیه ای جامعه، امروزه به عنوان یکی از محوری ترین برنامه های سلامت مورد توجه همگان است.
خوشبختانه این موضوع در سند چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است. در 3 دهه بعد از انقلاب اسلامی، دستاوردهای بزرگی در بخش سلامت برای کشور حاصل شده که کاهش سوء تغذیه از موارد مهم و افتخارآفرین آن است، اما هنوز تا حد ایده‌آل فاصله زیادی داریم.
باید گفت شیوع روزافزون چاقی، چربی و قند خون بالا، بی شک ارتباط مستقیمی با الگوی مصرف مواد غذایی در کشور دارد.
اصطلاح رژیم درمانی یا درمان با رژیم، به معنای استفاده از رژیم غذایی فقط برای بیماران نیست، بلکه برای افراد سالم نیز است، به این معنی که افراد سالم هم باید به نوبه خود از رژیم غذایی مناسب استفاده کنند تا به این وسیله از ابتلا به سوء تغذیه مصون بمانند و از سلامت کامل برخوردار شوند.
یکی از موضوعاتی که در حوزه سواد تغذیه ای به آن توجه می شود، مکمل‌های غذایی – رژیمی است. مکمل یا supplement ، کامل کننده نیازهای سلولی انسان به ویتامین ها یا املاح است و وقتی به کمک می آید که مواد غذایی به هر دلیل نتوانند نیازهای فرد را به صورت کامل تامین نمایند.
مشاهدات علمی نشان داده است مکمل‌های رژیمی، اثرات بسیار سودمندی بر سلامت فرد دارند، اما به شرط آن که با رعایت ملاحظات خاصی صورت گیرد.
درست است که راز سلامت و نشاط در تغذیه ی سالم نهفته است و تامین کافی ویتامین ها و ریزمغذی ها و مواد معدنی، کلید تندرستی و شادابی انسان است، اما باید به این نکته توجه داشت، این تشخیص پزشک است که تعیین می کند:
بدن فرد به کدام مکمل غذایی و به چه مقداری نیاز دارد؟ یا کدام مکمل با برنامه غذایی یا برنامه دارویی فرد تداخل دارد؟ یا مصرف کدام مکمل ها توام با هم ممکن است برای فرد خطرآفرین باشد؟
نحوه تهیه و تامین این مکمل‌ها نیز مهم است و حتما باید از داروخانه های مجاز، تایید شده و تحت نظارت صورت گیرد. متأسفانه چندی است شاهد بروز پدیده قاچاق مکمل‌ها در کشور هستیم و این موضوع سبب بی اعتمادی زیادی در میان پزشکان و همچنین عموم مردم شده است.
در واقع مکمل های غذایی که دارای مجوز هستند، از یک سو هنگام ورود توسط متخصصان امر در وزارت بهداشت، تحت کنترل و نظارت قرار می گیرد و نام کشور تولید کننده، تاریخ تولید و میزان مواد مؤثر آن ها نیز مشخص است و از سوی دیگر تحت برنامه نمونه برداری مستمر وزارت بهداشت است تا نسبت به سلامت این فرآورده ها پیش از رسیدن به دست مصرف کننده، اطمینان کامل حاصل شود.
یکی از راهکارها برای اطمینان از صحت و اصالت این فرآورده‌ها، آشنا کردن افراد جامعه با فرهنگ استفاده صحیح از مکمل‌های غذایی سالم است.
مردم به واسطه اهمیتی که برای سلامت، تندرستی و شادابی خویش قائل هستند، نباید فرآورده‌هایی را که به صورت قاچاق و بدون نظارت وزارت بهداشت وارد کشور می شود، مصرف نمایند.
در حقیقت مکمل‌ها از زمان های بسیار قدیم در طب سنتی وجود داشته است و اکنون به صورت مدرن و بر اساس اطلاعات و تحقیقات علمی جدید تولید و مصرف می شوند، ولی شرط موفقیت این مکمل ها در تامین سلامت جامعه آن است که فرهنگ استفاده از آن نیز به صورت صحیح و علمی در کشور پایه ریزی شود.
چه کسانی باید مکمل غذایی مصرف کنند؟
یک مطالعه کشوری در سال 86 نشان داد که بیش از 40 درصد از داروهای قاچاق، مربوط به مکمل های غذایی است که به لحاظ پزشکی، مصرف و یا عدم مصرف آنها ضرورتی ندارد.
علت اصلی تولید مکمل‌ها نیاز انسان‌هاست و بخش زیادی از مکمل های غذایی و دارویی با هدف کمک به ارتقای سلامت افراد تهیه می شود و از این نظر تولید این محصولات، خود ارزش بالایی دارد.
مکمل‌های غذایی خصوصا در مناطق محروم که سوء تغذیه رواج دارد و هنگام وقوع بحران‌های طبیعی مثل زلزله و سیل که ممکن است مردم منطقه‌ای را برای مدتی در معرض خطر کمبودهای تغذیه ای قرار دهد، بسیار حیاتی و ارزشمند است.
علاوه بر این، مکمل‌ها اگر درست مصرف شوند، می توانند تا حد زیادی به توانمندی بهتر افراد در سال های بعدی زندگی کمک کنند؛ برای مثال در بسیاری از کشورها، مصرف مکمل کلسیم همراه با ویتامین D به صورت همگانی توصیه می شود.
مصرف مکمل‌هایی غذایی اغلب برای سنین بالای 60 سال در نظر گرفته می شود که بدن افراد با کمبود هایی مواجه است. ولی هیچ ضرورتی در مورد مصرف مکمل‌های غذایی برای جوانان وجود ندارد، اما علاقمندی مردم به مصرف این مکمل‌ها، موجب رونق بازار این قبیل محصولات در داخل کشور شده است.
مکمل وقتی به کمک فرد می آید که مواد غذایی نتواند کامل کننده نیازهای سلولی انسان به ویتامین ها یا املاح باشد. در حقیقت پزشکان، مکمل های دارویی یا غذایی را با توجه به جنبه های مختلف فرد، شامل وضعیت سلامت، رشد، سن و عوامل دیگر تجویز می کنند. به دلیل این که مواد موجود در مکمل ها، اغلب از ویتامین‌ها و املاحی هستند که معمولا در غذا وجود دارند.
مکمل‌های دارویی، بخشی از مواد غذایی فشرده هستند که تغذیه روزانه ما را کامل می کنند.
این مواد که به صورت قرص، دراژه، کپسول یا پودر در اختیار مصرف کننده قرار می گیرند که ما را به یاد داروهای شیمیایی می اندازند، ولی نقش دارویی ندارند و برای درمان بیماری یا تسکین درد استفاده نمی شوند.
محققان بعد از سال ها پژوهش به این نتیجه رسیده‌اند که مکمل‌های غذایی در سال‌های اخیر بیشتر مصرف می شوند. بنا بر آمار، یک سوم از مردم، مصرف کننده این مواد هستند.
خانم های میانسال بیشتر از این مواد استفاده می کنند.
آنچه جالب است، لیست این مواد و کاربرد آنهاست:
مکمل ویتامین C در سرما‌خوردگی کمک می کند.
مکمل A-C-E تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، قلب و دستگاه گردش خون است.
کلسیم ضد‌پوکی استخوان است.
سِلن بر ضد سرطان عمل می کند.
آلرژن برای اندام سازی و محافظت پوست استفاده می شود.
دلایل زیادی برای استفاده از این مواد وجود دارد. این مواد می توانند قابلیت یادگیری و کارآیی فرد را افزایش داده و خستگی و سستی بدن را کاهش دهند. همچنین می توانند از بدن در مقابل بیماری های مختلف محافظت کنند و به خاطر کامل کردن تغذیه روزانه، انسان را دیرتر به مرحله افسردگی و پیری می رسانند.
این نکته روشن است کسانی که تغذیه غلط دارند، نمی توانند با استفاده از این مواد، بدن خود را سالم نگه دارند؛ برعکس اگر تغذیه مناسب و مقوی باشد، تمام مواد لازم از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن می رسند و نیازی به مصرف مکمل های غذایی نیست.
از طرف دیگر در بعضی از بیماری ها می توان از این مواد استفاده کرد. در این مورد می توانیم بیماری هایی مثل دیابت، پوکی استخوان، بیماری های دستگاه گوارشی و سرطان را نام ببریم.
همراه داروهای شیمیایی که عوارض جانبی ناگواری مثل حالت تهوع، استفراغ و بی اشتهایی دارند، نمی توان از هر مکمل تغذیه ای استفاده کرد، در این مورد باید با متخصصین تغذیه مشورت کرد.
در بعضی از مراحل زندگی و در شرایط ویژه، مواد غذایی لازم نمی توانند به طور کامل به بدن برسند؛ خانم‌های باردار و شیرده و اشخاص مسن در این گروه قرار دارند.
ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد تغذیه ای در فرم قرص یا دراژه می توانند در این مراحل تکمیل کننده تغذیه روزانه باشند.
نتیجه اینکه یک تغذیه ی کامل و متنوع، تمام نیازهای بدن را برطرف خواهد کرد.
کسانی که به مقدار کافی میوه، سبزی، نان و غلات سبوس‌دار، شیر و لبنیات کم چربی مصرف می کنند مشکلی از نظر تغذیه نخواهند داشت.
یک غذای مقوی به همراه ادویه و سبزیجات کافی بیشتر از مصرف قرص و پودر برای بدن سودمند خواهد بود.